สรุป 'Vasil Hard Fork' ฉบับเข้าใจง่าย! ก่อนอัปเกรดใหญ่ ADA - 22 ก.ย. นี้!

จั่วหัวมาขนาดนี้ก็สบายใจได้ เราไม่อธิบายลึกแน่นอน แต่ก่อนจะเริ่มต้นกันคงต้องขอเท้าความกันก่อน โดยปกติแล้วบล็อกเชน Cardano เจ้าของ ADA เหรียญคริปโตเคอร์เรนซีอันดับ 8 ณ เวลานี้ จะมีการอัปเกรดใหญ่อยู่เรื่อย ๆ อยู่แล้ว อย่างอัปเกรดใหญ่ครั้งล่าสุดเมื่อ 12 กันยนฯ ปีที่แล้วในชื่อ Alonzo Hard Fork ที่เป็นการเพิ่มฟีเจอร์ Smart Contract เข้ามาก็สร้างความตื่นเต้นให้กับแฟน ๆ ได้ไม่น้อย (แต่ราคาเหรียญร่วงต่อเนื่องตั้งแต่นั้น)

จนถึงวันนี้เวลาเวียนมาบรรจบอีกครั้ง การอัปเกรดครั้งใหญ่ครั้งสำคัญอย่าง 'Vasil Hard Fork' กำลังมาในวันที่ 22 กันยายนนี้ แล้วจริง ๆ มันคืออะไร? มีประโยชน์อะไรบ้างหลังอัปเกรด?

Vasil Hard Fork คืออะไร?

Key Takeaway: อัปเกรดครั้งใหญ่ของ Cardano ในเฟสที่ 4 ตาม Roadmap

ถ้าถามว่า Vasil Hard Fork คืออะไร สรุปสั้น ๆ เลย มันก็คือการอัปเกรดครั้งใหญ่ของ Cardano ในโร้ดแมปเฟสที่ชื่อว่า 'Basho' มีจุดประสงค์ที่จะ 'ขยาย' ขนาดบล็อกเชนให้ใหญ่ขึ้น รองรับจำนวนอะไรก็ตามที่เกิดขึ้นในบล็อกเชนได้มากขึ้น และแน่นอน ตามมาด้วยความเร็วที่สูงขึ้น หรือที่เรียกรวมสั้น ๆ ว่าการ 'Scaling'

ซึ่ง Vasil Hard Fork นี่เองก็เป็นการอัปเกรดใหญ่ของเฟสนี้ ใหญ่ขนาดที่ว่า Charles Hoskinson ซีอีโอและผู้ก่อตั้ง IOHK บริษัทผู้พัฒนา Cardano ระบุว่าเป็นการอัปเกรดที่อยากให้ทุกคนจับตามองมาก ๆ เพราะมันจะยังเป็นการดึงดูดให้โปรเจกต์คริปโตต่าง ๆ ให้พากันตบเท้าเข้ามาสร้างนู่นสร้างนี่กันในบล็อกเชน Cardano อีกด้วย และแน่นอน นั่เท่ากับดีมานด์ที่มากขึ้นตามมา

แต่ทั้งนี้เองจุดประสงค์หลัก ๆ ของมันจะเป็นอะไรไปไม่ได้เลยนอกจากการ 'Scaling' หรือทำให้ Cardano ใหญ่ขึ้น, เร็วขึ้น และมีประสิทธิภาพมากขึ้นนั่นเอง ไม่มีอะไรนอกเหนือไปจากนั้น

ทำไมต้องอัปเกรด?

Key Takeaway: เพื่อทำลดขนาดธุรกรรม, ลดความล่าช้า, ยกระดับประสิทธิภาพ - ผู้ใช้รายย่อยแทบไม่เห็นผล

อยากที่บอกไป เป้าหมายของการอัปเกรดคือการ Scaling แต่มันทำงานยังไงกัน?

เอาง่าย ๆ เลย Vasikl Hard Fork จะเป็นการเปลี่ยนแปลงระบบการทำงานภายในให้ง่ายต่อเหล่านักพัฒนามากขึ้น, ทำให้ขนาดของแต่ละธุรกรรมเล็กลง, ลดความล่าช้าของระบบ และตามมาด้วยประสิทธิภาพโดยรวมที่สูงขึ้นโดยเฉพาะกับ DApps (Decentralized Applications) อย่างพวก DeFi, เกม NFT หรือโปรเจกต์ต่าง ๆ ที่ทำงานอยู่ใน Cardano ขณะนี้

จริง ๆ แล้วก็ประมาณนี้เลยสำหรับผลลัพท์ที่จะตามมา ถ้าถามว่ามันเกี่ยวอะไรกับผู้ใช้งานรายย่อยอย่างเรา ๆ บ้างรึเปล่าก็อาจจะไม่เท่าไร จนแทบจะไม่เกี่ยวข้องเลยด้วยซ้ำ สามารถนั่งอยู่เฉย ๆ เทรดเหรียญ เล่น DeFi หรืออะไรก็ตามต่อได้อย่างสบายใจ ถึงขนาด IOHK ยังระบุไว้เลยว่า

ผู้ที่ถือเหรียญ ADA ธรรมดา ๆ ที่ใช้บล็อกเชน Cardano ในการทำธุรกรรม หรือผู้ใช้งาน DApps ไม่จำเป็นต้องทำอะไร เนื่องจากการอัปเกรดแทบจะทั้งหมดเกิดขึ้นภายในเบื้องหลัง

ดังนั้นผู้ใช้อย่างเรา ๆ ก็นั่งเฉย ๆ ดูความสำเร็จ (รึเปล่า) หลังอัปเกรดกันก็พอแล้ว

เจาลึกอีกนิด มีอะไรเปลี่ยนแปลงบ้าง?

Key Takeaway: 4 หัวข้อการอัปเกรด + Diffusion pipelining

มาถึงข้อนี้อาจจะต้องลงลึกกันหน่อย การอัปเกรดในแต่ละครั้งของ Cardano จะประกอบด้วย 'หัวข้อ' การอัปเกรดต่าง ๆ ที่เราจะเรียกมันว่า CIP (Cardano Improvement Proposal) ซึ่ง Vasil Hard Fork ในครั้งนี้จะประกอบไปด้วย 4 CIP ที่มีจุดประสงค์แตกต่างกันไป รวมไปถึงยังเป็นการเปิดตัว Diffusion pipelining ระบบใหม่ป้ายแดงของ Cardano อีกด้วย

แต่ปัญหาคือ Diffusion pipelining หรือ CIP แต่ละหัวข้อทำอะไรบ้าง, เปลี่ยนแปลงจุดไหน ฯลฯ ของการอัปเกรดนี้ไม่ใช่อะไรที่เข้าใจง่ายเลย เป็นศัพท์เฉพาะของบรรดานักพัฒนาบล็อกเชน/Cardano เท่านั้น ดังนั้นผู้ใช้อย่างเรา ๆ ก็รู้แค่ว่าแต่ละหัวข้อคือการช่วยทำให้เครือข่ายเร็วขึ้น, เพิ่มประสิทธิภาพ, ลดค่า Gas และทำให้นักพัฒนาทำงานสะดวกขึ้น แค่นั้นก็พอแล้ว

ดังนั้นถ้าใครต้องการอ่านเพิ่มเติมก็สามารถดูได้ตามเว็บไซต์ของ Cardano ได้เลย ...ขอไม่แปลให้แล้วกัน แต่อย่างไรก็ตามในทุกหัวข้อก็มีจุดประสงค์เดียวกันหมดก็คือเพื่อสเกลบล็อกเชนให้ใหญ่ขึ้นนั่นเอง

• CIP-31
• CIP-32
• CIP-33
• CIP-40
• Diffusion pipelining

Timeline ละ? ตอนนี้ถึงขั้นตอนไหนแล้ว

Key Takeaway: มาจริง 22 กันยาฯ นี้

Vasil Hard Fork มีกำหนดการแบบใกล้สุด ๆ ในวันที่ 22 กันยายนนี้แล้ว แม้จะเลื่อนกำหนดมาตั้งแต่ช่วงเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา แต่ครั้งนี้ก็คงผ่านไปได้ด้วยดี ลุล่วงจริง ๆ แล้ว ก็คงต้องมาจับตาดูกันต่อไปว่าหลังอัปเกรดจะเป็นอย่างไรต่อไป จะมีโปรเจกต์ตบเท้าเข้ามาเปิดใน Cardano มากขึ้นจริงรึเปล่า? ก็คงไม่มีใครรู้ได้

ซึ่งหลังจากอัปเกรด Vasil เสร็จสิ้น ก็ต้องมาจับตาดูกันต่อกับเฟสถัดไปอย่าง Voltaire ที่จะเป็นการทำให้ระบบนิเวศน์ Cardano สามารถปกครองตัวเองได้อย่างสมบูรณ์ หรือที่เรียกกันว่าการ 'Governance'

ซึ่งก็มีความเป็นไปได้สูงมากที่จะเกิดขึ้นในช่วงครึ่งหลังปี 2023 อ้างอิงจากการอัปเกรดใหญ่ของ 2 เฟสก่อนหน้าอย่าง Shelby Hard Fork และ Alonzo Hard Fork ที่เกิดขึ้นทุกปี ในช่วงเวลาใกล้ ๆ กัน ก็คงต้องมาจับตาดูกันอีกครั้งว่าการอัปเกรดสุดท้ายของ Roadmap ปัจจุบันนี้จะออกมาหน้าตาเป็นอย่างไร มีอะไรเปลี่ยนแปลงบ้าง และจะมี Roadmap ใหม่เกิดขึ้นมาหรือไม่หลังจากนี้