เปิด 5 เช็คลิสต์ หลบ Scam คริปโต! มาดูกันให้ดี ก่อนเอาเงินลง!
มาดูกัน ก่อนตัดสินใจลงทุน! กับ 5 เช็คลิสต์ง่ายๆ ดูว่าโปรเจกต์คริปโตไหน Scam โปรเจกต์ไหนไม่ Scam ที่คุณก็ทำได้ ก่อนตกเป็นเหยื่อรายต่อไป!
มาดูกัน ก่อนตัดสินใจลงทุน! กับ 5 เช็คลิสต์ง่ายๆ ดูว่าโปรเจกต์คริปโตไหน Scam โปรเจกต์ไหนไม่ Scam ที่คุณก็ทำได้ ก่อนตกเป็นเหยื่อรายต่อไป!
ปฎิเสธไม่ได้เลยว่า 'Scam คริปโต' หรือการหลอกลวงในโลกคริปโตเนี่ยมันมีเยอะมาก มากจนถึงขนาดที่ว่าไม่เคยเห็นที่ไหนมาก่อนเลย ไม่ว่าจะเป็นยุคอินเตอร์เน็ตแรกๆ หรือยุคเริ่มมีอีเมล ก็ไม่เคยเห็นการ Scam ที่มันเยอะขนาดนี้มาก่อน
จากการสำรวจของ Messari พบว่าในปี 2021 มีเม็ดเงินที่ถูกขโมยไปจาก Scam คริปโตสูงถึง 1.4 หมื่นล้านดอลลาร์ หรือราว 5.1 แสนล้านบาท มากสุดเป็นประวัติการณ์ตั้งแต่ที่เคยมีคริปโตเกิดขึ้นมา
มาดู 5 เช็คลิสต์ง่ายๆ ที่เราหามาให้ ก่อนตัดสินใจลงทุนโปรเจกต์คริปโตกัน ที่ถ้ามีครบตามนี้โอกาสโดน Scam ก็ถือว่าน้อยมากแล้วแหละ!
5 เช็คลิสต์ Scam คริปโต ดูง่ายๆ ดังนี้
- เว็บไซต์ดูปลอมไหม
- Whitepaper น่าเชื่อถือไหม
- Audit รึยัง
- ราคา Pump and Dump?
- หลอกเอา Private key อยู่รึเปล่า?
โอเค ทีนี้มาเจาะกันดูทีละข้อ
1) ดูหน้าเว็บให้ดี
ข้อนี้อาจจะต้องใช้ Common sense กับประสบการณ์การท่องเน็ตกันหน่อย โดยถ้าคุณเป็นคนหนึ่งที่เล่นอินเตอร์เน็ตอยู่ประจำ เข้าเว็บนู้นเว็บนี้ตลอดคงจะดูออกได้ไม่ยาก แต่ถ้าไม่มั่นใจ ลองดูตามนี้ก็ได้
- ภาพในเว็บดูสมเหตุสมผลไหม เบลอไหม ภาพชัดรึเปล่า
- มีปุ่มให้กดในหน้าเว็บเยอะไหม ยิ่งมีน้อยเท่าไรยิ่งน่าสงสัย
- มีที่อยู่เป็นหลักแหล่งไหม? แล้วถ้ามีโปรเจกต์ตั้งอยู่ที่ไหน?
- จดทะเบียนโดเมนประเทศอะไร
- มีช่องทางคอมมูนิตี้ให้เข้าไปส่องรึเปล่า
2) Whitepaper
ถ้าจะบอกว่า Whitepaper ก็เปรียบเสมือนคำภีไบเบิลสำหรับคริปโตก็คงจะไม่ผิด และยังโชคดีที่ Whitepaper สมัยนี้ก็มักจะถูกเขียนออกมาให้อ่านง่าย ไม่มีความรู้คริปโตก็ยังพออ่านเข้าใจได้ไม่ยาก และก็หาโหลดไม่ยากเลย ส่วนใหญ่ก็อยู่ในเว็บไซต์ของโปรเจกต์นั่นแหละ
โดย Whitepaper ที่ดีควรจะประกอบด้วย
- ปัญหา
- ทางออก
- โร้ดแมพอย่างละเอียด
- ระบบเศรษฐศาสตร์เหรียญ (Tokenomics)
- ทีมผู้อยู่เบื้องหลัง
3) Audit รึยัง
ถ้าใครยังใหม่ในวงการคริปโตอาจจะไม่คุ้ชินกับคำนี้สักเท่าไร เอาละเดี๋ยวเรามาเท้าความกันก่อน...
การ Audit ในโลกคริปโตก็คือ การจ้างบริษัทตรวจสอบโค๊ดมาตรวจสอบโปรเจกต์ของตัวเอง ว่าโค๊ดของโปรเจกต์นั้นมีช่องโหว่อะไรไหม, สมบูรณ์แบบดีหรือไม่ หรือผู้พัฒนากำลังวางแผนชั่วอยู่รึเปล่า ถ้าผ่านมารตฐานทั้งหมดของบริษัท Audit นั้นๆ ก็จะได้รับการยืนยันว่าโปรเจกต์นี้ถูก Audit แล้วนะ สบายใจได้
แต่ถ้าโปรเจกต์ถูก Audit เรียบร้อยแล้วแต่ยังมีช่องโหว่ หรือสุดท้ายกลายเป็น Scam ขึ้นมา บริษัท Audit ก็จะโดนถล่มแน่ๆ ว่า Audit ยังไงให้พลาดไปได้ ฮั๊วกับโปรเจกต์รึเปล่า และก็จะเป็นชื่อเสียอย่างมากสำหรับบริษัท Audit นั้นๆ
บริษัท Audit ชื่อดังอย่างเช่น
แน่นอนว่าโปรเจกต์เล็กๆ อาจจะยังไม่มีเงินจ้างบริษัทมา Audit ตัวเอง แต่ถ้าเกิดว่ามีก็ถือว่าน่าเชื่อถือใช้ได้เลย และก็อาจจะเดาได้ว่าโปรเจกต์น่าจะมีทุนหนาพอสมควร
4) ราคา Pump and Dump?
ถึงแม้ว่า 3 ข้อก่อนหน้าจะเช็คผ่านหมดแล้วก็ตาม แต่ราคาเหรียญของโปรเจกต์กลับกำลังพุ่งแบบสุดๆ ละก็ ใจเย็นไว้พวก!
แม้ว่าข้อนี้อาจจะไม่ได้เครื่องยืนยันว่าเป็น Scam ได้สักเท่าไร แต่ก็ทำให้นักลงทุนเจ๊งกันมานักต่อนักแล้ว หรือสุดท้ายอาจนำไปสู่การล่มสลายของโปรเจกต์ หรืออาจกลายเป็นการ Rug pull ไปก็ได้ จงจำไว้เลยว่าในโลกคริปโต FOMO (Fear of missing out) คือศัตรูตัวฉกาจของคุณ
5) หลอกเอา Private key รึเปล่า?
สุดท้ายแล้ว หนึ่งกฎสำคัญในโลกคริปโตคือ Private key นั้นต้องเป็นของคุณเท่านั้น ไม่ว่าจะอย่างไรก็ตาม!
อย่างที่เขาบอกกันว่า “Not your key, not your coin” หรือไม่ก็ให้แค่คนที่ไว้ใจจริงๆ แบบจริงๆ เท่านั้นที่ให้รู้ได้ เผื่อเราเป็นอะไรไปเงินจะได้ไม่หายไปหมด
DISCLAIMER: การลงทุนในสินทรัพย์ดิจิทัลมีความเสี่ยงและความผันผวนสูง มุมมองและความคิดเห็นจากผู้เขียนมีวัตถุประสงค์เพื่อในการให้ข้อมูลเท่านั้น และไม่ได้เป็นการให้ข้อมูลทางการเงิน การลงทุน หรือคำแนะนำอื่น ๆ ใด นักลงทุนควรศึกษาจากปัจจัยหลาย ๆ อย่างประกอบกันและมีการควบคุมความเสี่ยงอยู่เสมอ