dApps คืออะไร? ต่างจาก Centralized Apps อย่างไร?

dApps คืออะไร?

dApps คือแอปพลิเคชั่นหรือโปรแกรมดิจิทัลที่ทำงานอยู่บนเครือข่ายบล็อกเชนหรือเครือข่ายแบบเพียร์ทูเพียร์ซึ่งเป็นเครือข่ายคอมพิวเตอร์หลาย ๆ เครื่องไม่ใช่เครือข่ายคอมพิวเตอร์เพียงเครื่องเดียว 

dApps นี้จะสร้างอยู่บนแพลตฟอร์มบล็อกเชนของอีเธอเรียม (Ethereum) ซึ่งสามารถนำไปพัฒนาต่อยอดเป็นเกม, แพลตฟอร์มด้านการเงินหรือสื่อโซเชียลก็ได้ เป็นการนำบล็อกเชนของอีเธอเรียมเป็นต่อยอดเป็นแอปพลิเคชั่นต่าง ๆ ต่อไปนั่นเอง

ในการนำบล็อกเชนของอีเธอเรียมไปต่อยอด สิ่งที่จะเข้ามามีบทบาทสำคัญคือ Smart Contract เพื่อให้สามารถสร้างฟังก์ชั่นที่ปรับแต่เองได้โดยไม่ต้องพึ่งศูนย์กลางและมีความปลอดปลอดภัย ผู้ใช้งานสามารถคอนโทรลข้อมูลของตัวเองได้

ในปัจจุบัน Smart Contract ยังไม่ได้มีการพัฒนาไปมากดังนั้นการเขียน Smart Contract ก็จะเป็นคำสั่งง่าย ๆ พื้นฐาน โดย Smart Contract ทุกวันนี้จะใช้ภาษา Solidity เป็นหลักในการใช้เขียนโค้ด

dApps ต่างจากเครือข่าย Centralized Apps อย่างไร?

โดยทั่วไปแล้วแอปพลิเคชั่นต่าง ๆ ที่ไม่ใช่ dApps เช่น Uber หรือ Twitter จะทำงานอยู่บนระบบคอมพิวเตอร์เพียงระบบเดียวซึ่งเป็นของบริษัททำให้บริษัทหรือเจ้าของแอปพลิเคชั่นสามารถจัดการแอปพลิเคชั่นอย่างไรก็ได้ อาจมีผู้ใช้งานหลายคนในอีกด้านหนึ่งแต่ว่าในส่วนของ backend นั้นจะมีคนดูแลโดยเฉพาะซึ่งก็เป็นพนักงานของบริษัทเจ้าของแอปพลิเคชั่นนั้น ๆ 

ส่วน dApps ทำงานอยู่บนเครือข่ายบล็อกเชนแบบ peer-to-peer (P2P) เช่น โดยนำ Smart Contract เข้ามาช่วยและใช้ภาษาโค้ดอย่าง Solidity ซึ่ง Smart Contract มีบทบาทสำคัญต่อ dApps โดยหลักการทำงานของ Smart Contract ก็คือเป็นการตั้งประโยคเงื่อนไขมาเขียนเป็นโค้ดที่นำมาใช้ได้กับฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์ในปัจจุบัน

นอกจากนี้ในแง่ของการเก็บรวบรวมข้อมูล เครือข่ายแบบ Centralized ทั่ว ๆ ไป เช่น Instragram หรือ Facebook จะมีการเก็บข้อมูลไว้ในเซิฟเวอร์ส่วนกลางซึ่งข้อมูลเหล่านี้จะถูกนำมา Customized เพื่อให้เราเห็นเนื้อหาต่าง ๆ ในโลกออนไลน์ตามที่เราต้องการ ข้อมูลของเราอาจเสี่ยงถูกนำไปขายหรือมีการนำข้อมูลไปให้บุคคลที่ 3 โดยที่เราไม่ได้ยินยอม 

แต่ dApps นั้นต่างออกไป ผู้ใช้สามารถควบคุมข้อมูลของตนได้  ข้อมูลทั้งหมดต้องเก็บไว้ในบล็อกเชนแบบกระจายและเปิดให้สาธารณชนเข้าชมได้

ข้อมูลเหล่านั้นจะเปลี่ยนแปลงแก้ไขไม่ได้ เพราะเมื่อสร้างแอปพลิเคชันลงในบล็อคเชนแล้ว ข้อมูลใดๆ หรือข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับแอปพลิเคชันจะไม่สามารถเปลี่ยนแปลงหรือแก้ไขโดยบุคคลคนเดียวได้และ dApps ทั้งหมดจะเป็นระบบแบบ Open Source มีซอร์สโค้ดให้สาธารณชนตรวจสอบได้ ผู้ใช้สามารถตรวจสอบได้ว่าข้อมูลของพวกเขาถูกใช้และจัดเก็บไว้ในบล็อกเชนอย่างไร

ตัวอย่าง dApps มีอะไรบ้าง

dApps มีหลายประเภทขึ้นอยู่กับว่านักพัฒนานำโค้ดของอีเธอเรียมไปเขียนและออกแบบเป็นแอปพลิเคชั่นอะไร ซึ่งตัวอย่างของ dApps ดัง ๆ ก็จะมี

Uniswap 

Uniswap คือแพลตฟอร์มด้านการเงินซึ่งเป็นเว็บเทรดคริปโตแบบ Decentralized หรือที่เรียกกันว่า DEX โดยนำอีเธอเรียมบล็อกเชนมาใช้งานและไม่ได้ถูกควบคุมโดยบริษัทใดบริษัทหนึ่ง มีระบบการเสริมสภาพคล่องที่เรียกว่า Automated Liquidity Protocol ดึงให้ผู้ใช้กลายมาเป็นผู้ให้บริการเสริมสภาพคล่องได้ด้วยตัวเอง

CryptoKitties

CryptoKitties เป็นแพลตฟอร์มเกมมิ่งและเป็นเกมบล็อคเชนเกมแรกที่มีผู้เล่นมากและได้รับการยอมรับเป็นเจ้าแรก ๆ เกม CryptoKitties นี้จะให้ผู้เล่นสามารถเป็นเจ้าของ ผสมพันธุ์ และแลกเปลี่ยนลูกแมวในเกมได้

Axie Infinity

Axie Infinity เป็นแพลตฟอร์มเกมมิ่งคล้าย ๆ กับเกม CryptoKitties เป็นเกมซื้อขายและต่อสู้ที่ให้ผู้เล่นสามารถเก็บรวบรวม ผสมพันธุ์ เลี้ยง ต่อสู้ และแลกเปลี่ยนสิ่งมีชีวิตที่เรียกว่า "Axies" และตัว Axies นี้ถูกสร้างให้เป็นโทเค็นดิจิทัล NFT ให้สามารถนำมาแลกเปลี่ยนกันในเกมได้

บทสรุป

dApps คือการนำบล็อกเชนมาใช้งานสร้างสรรค์เป็นแอปพลิเคชั่นใหม่ ๆ ขึ้นมาโดยดึงข้อเด่นของบล็อกเชนและ Smart Contract ในเรื่องของการจัดเก็บข้อมูลแบบกระจายบนเครือข่ายและความปลอดภัยมาช่วยให้นักพัฒนาสามารถสร้างแอปต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นแอปทางการเงินหรือแอปเกมแบบพื้นฐานให้ผู้ใช้งานได้เข้ามาเล่น หรือเป็นแพลตฟอร์มทางเลือกสำหรับผู้ที่ต้องการเทรดคริปโตหรือกู้ยืมเงินคริปโตโดยไม่ต้องพึ่งระบบที่ถูกควบคุมจากองค์กรหรือบริษัทใดเพียงบริษัทเดียว 

ปัจจุบัน dApps ส่วนใหญ่จะสร้างอยู่บน Ethereum และในเวลานี้ก็มีเครือข่ายอื่น ๆ เช่น Binance Smart Chain หรือ Solana มาให้บริการ Smart Contract ที่สามารถใช้สร้าง dApps ได้เช่นกัน

Q&A

ข้อดีข้อเสียของ dApps มีอะไรบ้าง?

• ข้อดีคือผู้ใช้ไม่จำเป็นต้องให้ข้อมูลส่วนตัวของตัวเองเพื่อที่จะเข้าใช้งาน dApps การทำธุรกรรมก็ใช้ Smart Contract ฟังก์ชั่นให้อัตโนมัติไม่ต้องพึ่งบุคคลที่ 3
• ข้อเสียคือ dApps ยังถือว่าเป็นเรื่องที่ค่อนข้างใหม่อยู่และการประมวลผลบนเครือข่ายอาจจะยุ่งยากและซับซ้อน เครือข่ายทำงานหนัก

dApps ปลอดภัยไหม?

• เนื่องจาก dApps สร้างอยู่บนบล็อกเชนจึงมั่นใจได้ว่ามีความปลอดภัยและข้อมูลจะไม่ถูกนำไปใช้ในเชิงพาณิชย์

ข้อควรระวังโปรเจค dApps

• ก่อนการใช้งานหรือลงทุนในโปรเจค dApps ใด ๆ ควรที่จะทำรีเสิร์ชละหารีวิวก่อนว่าโปรเจคนั้น ๆ เข้าข่ายหลอกลวงนักลงทุนหรือไม่และมีการใช้งานจริงหรือไม่

เริ่มต้นใช้ dApps ได้อย่างไร?

• ผู้ใช้สามารถเลือกใช้แพลตฟอร์ม dApps ต่าง ๆ ที่ให้บริการอยู่ เช่น Axie Infinity จากนั้นก็ต้องสร้างวอลเล็ทเก็บโทเค็นคริปโตและสร้างบัญชีตามขั้นตอนที่ปรากฏอยู่ในเว็บไซต์